सुकन्या समृद्धि योजना ही प्रत्येक पालकांसाठी आपल्या मुलीच्या शिक्षण आणि लग्नासाठी सुरक्षित गुंतवणुकीचा एक उत्तम पर्याय आहे, जो महाराष्ट्रातील गावखेड्यांपासून ते शहरांपर्यंत लोकप्रिय आहे.
मुलीच्या शिक्षण आणि लग्नाचा खर्च ही प्रत्येक पालकाची मोठी चिंता असते. पण, जर सरकारच तुम्हाला एक अशी योजना देईल, जी सुरक्षित, हमखास परतावा देणारी आणि करसवलतीसह येणारी असेल, तर? सुकन्या समृद्धि योजना (Sukanya Samriddhi Yojana) ही अशीच एक योजना आहे, जी तुमच्या मुलीच्या भविष्यासाठी ‘आपलं स्वप्न, आपलं भविष्य’ साकार करते. या योजनेत 8.2% व्याजदर, करमुक्त उत्पन्न आणि लवचिक गुंतवणूक पर्याय यामुळे ती विशेष आहे. पण, एका कुटुंबात किती मुलींसाठी खाते उघडता येते? जुळ्या किंवा तिळ्या मुली असतील तर काय नियम आहेत? चला, हे सगळं सोप्या भाषेत समजून घेऊया.
किती मुलींसाठी खाते उघडता येईल?
सुकन्या समृद्धि योजनेत सामान्यपणे एका कुटुंबातील पालक किंवा कायदेशीर पालक फक्त दोन मुलींच्या नावे खाते उघडू शकतात. पण, जर तुमच्या कुटुंबात जुळ्या किंवा तिळ्या मुली असतील, तर यासाठी विशेष नियम आहेत, जे महाराष्ट्रातील अनेक कुटुंबांना उपयोगी ठरतात.
जुळ्या आणि तिळ्या मुलींसाठी नियम काय?
- जर तुम्हाला पहिली मुलगी असेल आणि दुसऱ्या प्रसूतीत जुळ्या मुली झाल्या, तर तिन्ही मुलींसाठी खाते उघडता येईल.
- जर पहिल्याच प्रसूतीत तिळ्या मुली (ट्रिपलेट्स) झाल्या, तर तिन्ही मुलींच्या नावे सुकन्या समृद्धि खाते उघडता येईल.
- पण, जर पहिल्याच प्रसूतीत जुळ्या मुली झाल्या आणि नंतर तिसरी मुलगी झाली, तर तिसऱ्या मुलीसाठी खाते उघडता येणार नाही.
हे नियम समजून घेतल्याने तुम्ही तुमच्या मुलींच्या भविष्यासाठी योग्य नियोजन करू शकता.
कोण उघडू शकते खाते?
सुकन्या समृद्धि योजनेत खाते फक्त मुलीचे पालक किंवा कायदेशीर पालक उघडू शकतात, आणि तेही मुलीच्या नावाने. मुलीचं वय 10 वर्षांपेक्षा कमी असावं लागतं. पालक स्वतःच्या नावाने हे खाते उघडू शकत नाहीत. ही योजना विशेषतः ग्रामीण भागातील कुटुंबांसाठी उपयुक्त आहे, जिथे मुलींच्या शिक्षणासाठी आणि लग्नासाठी बचत करणं आव्हानात्मक असतं.
खाते कसं आणि कुठे उघडायचं?
सध्या सुकन्या समृद्धि खाते ऑनलाइन उघडण्याची सुविधा उपलब्ध नाही. तुम्हाला जवळच्या बँकेत किंवा टपाल कार्यालयात जावं लागेल. खाते उघडण्याची प्रक्रिया सोपी आहे:
- खाते उघडण्याचा अर्ज भरा.
- मुलीचा जन्म दाखला आणि पालकांचे ओळखपत्र (जसे आधार कार्ड) आणि पत्त्याचा पुरावा सादर करा.
- किमान ₹250 आणि जास्तीत जास्त ₹1.5 लाख वार्षिक जमा करू शकता.
- खाते उघडल्यानंतर नेट बँकिंगद्वारे स्वयंचलित जमा (Standing Instruction) सेट करू शकता.
व्याजदर आणि गुंतवणुकीची मुदत
सध्या सुकन्या समृद्धि योजनेत 8.2% वार्षिक व्याजदर मिळतो (2025 साठी). हे खाते मुलीच्या 21 व्या वर्षी परिपक्व (मॅच्युअर) होतं. यात 15 वर्षांपर्यंत गुंतवणूक करावी लागते, आणि त्यानंतरही व्याज मिळत राहतं. हा व्याजदर बँकेच्या ठेवींपेक्षा जास्त आहे, आणि यामुळे तुमच्या मुलीच्या शिक्षणासाठी किंवा लग्नासाठी मोठी रक्कम जमा होऊ शकते.
जर पैसे जमा केले नाहीत तर काय?
जर तुम्ही एखाद्या वर्षी किमान ₹250 जमा केले नाहीत, तर खाते ‘डिफॉल्ट’ होतं. ते पुन्हा सक्रिय करण्यासाठी प्रति वर्ष ₹50 दंड आणि थकित रक्कम जमा करावी लागते. म्हणून, नियमित जमा करणं महत्त्वाचं आहे, जेणेकरून ‘आपलं भविष्य, आपल्या हाती’ राहील.
सुकन्या समृद्धि योजना ही तुमच्या मुलीच्या भविष्यासाठी एक सुरक्षित आणि फायदेशीर गुंतवणूक आहे. नियम समजून घ्या आणि आजच तुमच्या मुलीचं भविष्य उज्ज्वल करा!
तुम्हाला ही योजना कशी वाटली? तुमच्या गावात याचा लाभ किती लोकांनी घेतला? खाली कमेंट करा आणि तुमचे अनुभव शेअर करा!